MEDIA
Δημήτρης Κανελλόπουλος *
Δεν ξέρουμε πόσο επιτυχημένος θεωρείται (και προφανώς είναι) στις υπόλοιπες επιχειρήσεις του ο Βαγγέλης Μαρινάκης και πόσο καλός εργοδότης επίσης, το πρόσωπο ωστόσο που μας παρουσιάζει ως ιδιοκτήτης διαφόρων ΜΜΕ είναι πολύ σκληρό, έως και αποκρουστικό.
Κλείνει ραδιοφωνικούς σταθμούς, αφήνει τηλεοπτικά κανάλια να σβήνουν, βάζει λουκέτο σε εφημερίδες, απολύει σωρηδόν κόσμο. Δείχνει να μη σέβεται ούτε στο ελάχιστο τη δημοσιογραφική δουλειά τοποθετώντας πάνω απ’ όλα το οικονομικό κόστος (ή το κέρδος, όπως το δει κανείς).
Σήμερα λοιπόν, στο Γραφείο του γενικού γραμματέα του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Ανδρέα Νεφελούδη, είναι προγραμματισμένη τριμερής συνάντηση με την ΕΣΗΕΑ και εκπροσώπους της «Alter Ego» του Βαγγέλη Μαρινάκη «προκειμένου να συζητηθούν», όπως ανακοίνωσε το υπουργείο Εργασίας, «οι συνεχείς απολύσεις δημοσιογράφων αλλά και η προστασία των εργασιακών σχέσεων όσων εξακολουθούν να εργάζονται».
Μόνο τον τελευταίο μήνα απολύθηκαν από τα ΜΜΕ του Βαγγέλη Μαρινάκη περισσότεροι από 20 εργαζόμενοι. Ομαδικές απολύσεις. Η πρώτη δόση ήρθε στις 31 Ιουλίου και η 2η στις 13 Αυγούστου.
Προς τι η πρεμούρα; Υπήρχε λόγος; Υπήρχε: μην τύχει και προλάβουν και συμπληρώσουν οι εργαζόμενοι αυτοί έναν ολόκληρο χρόνο στην εταιρεία και δικαιούνται, πια, αποζημίωση. Οπότε η ιδιοκτησία τούς απέλυσε λίγες ημέρες πριν κατοχυρώσουν το συγκεκριμένο δικαίωμα.
Μπράβο στον κ. Μαρινάκη, έδιωξε κόσμο μέσα στον Δεκαπενταύγουστο, κόσμο που δούλευε για δεκαετίες στον ΔΟΛ, προκειμένου να γλιτώσει μερικές χιλιάδες ευρώ. Οσο θα κοστίζει η βενζίνη για το γιοτ του στην απόσταση Σίκινος-Φολέγανδρος (δίπλα είναι).
◼ Πέρυσι τον Μάιο ο Βαγγέλης Μαρινάκης πρόσφερε 22.892.600 ευρώ για να αποκτήσει τα Μέσα Ενημέρωσης του ΔΟΛ, δηλαδή τις εφημερίδες «Βήμα», «Νέα», τα site τους, τον ραδιοσταθμό «Βήμα 99.5», ποσοστό 22,11% του Mega Channel, το 50% των μετοχών της εταιρείας «Iris Εκτυπωτική» και το 41,2% του πρακτορείου διανομής «Αργος».
Με άρθρο του στα «Νέα» στις 18 Αυγούστου 2017, εξηγούσε τους λόγους για τους οποίους απέκτησε το πλειοψηφικό πακέτο των μετοχών του ΔΟΛ:
«Λόγω των κρίσιμων συγκυριών ο τόπος έχει ανάγκη όσο ποτέ την έγκυρη ανεξάρτητη ενημέρωση, με ιστορικό βάρος, άποψη και πρόταση», έγραφε. «Αυτό ακριβώς που ο Αναγνώστης περιμένει από ΤΟ ΒΗΜΑ και ΤΑ ΝΕΑ. Τις λίγες ημέρες που δεν εκδόθηκαν νοιώσαμε όλοι τι έλειψε από τον δημόσιο διάλογο στην Ελλάδα. Και αναμετρούμε τι θα σήμαινε για τον τόπο, εάν αυτή η απουσία ήταν οριστική. Ή αν συνέχιζαν την έκδοσή τους αποξενωμένες από το πνεύμα τους και τις αρχές τους, εξαρτώμενες ή εκβιαζόμενες από τον οιοδήποτε ισχυρό. Για να μην γίνει αυτό βγήκα μπροστά. Μέσα από μια διάφανη διαδικασία και με απόλυτο σεβασμό στις αρχές και τους νόμους που έχουν θεσμοθετηθεί για τα ΜΜΕ. Και με την θέληση να εξασφαλίσω την οικονομική επιβίωση και περαιτέρω ανάπτυξή τους πάνω σε υγιείς βάσεις».
Αν τα μεγάλα αυτά λόγια τα εννοούσε, το γνωρίζουν πλέον πολύ καλά οι εργαζόμενοι και το κρίνουν οι αναγνώστες.
Εξωφρενικές συμβάσεις
◼ Από τους 600 εργαζόμενους του ΔΟΛ, η «Alter Ego» προσέλαβε περίπου τους 160. Ελάχιστους.
Αρχές Αυγούστου έγινε αυτό και αφού πρώτα οι εργαζόμενοι υπέγραψαν σε μια εξευτελιστική διαδικασία τις απολύσεις τους. Οι συμβάσεις εργασίας ωστόσο ήρθαν πολύ αργότερα, τον Οκτώβριο, ξεσηκώνοντας πλήθος αντιδράσεων.
Αντιγράφουμε από το ρεπορτάζ της «Εφ.Συν.» (17 Οκτωβρίου 2017):
«Οι εν λόγω συμβάσεις, με τους όρους που περιείχαν, κατά κοινή ομολογία έμοιαζαν τουλάχιστον εξωφρενικές. Ηταν τόσο πολλά τα σκοτεινά και απαράδεκτα σημεία, που προκάλεσαν την αντίδραση ακόμα και της ΕΣΗΕΑ, η οποία δεν φημίζεται για την αγωνιστική της διάθεση απέναντι στα ΜΜΕ του ομίλου. Συγκεκριμένα, με βάση τους νέους όρους εργασίας: Οι μισθοί που προβλέπονταν ήταν μικρότεροι από εκείνους που είχαν συμφωνηθεί αρχικά. Οι δημοσιογράφοι έμεναν ακάλυπτοι σε περιπτώσεις μηνύσεων και αγωγών και η εταιρεία απαλλασσόταν από οποιαδήποτε νομική ή αστική ευθύνη. Κόβονταν τα επιπλέον χρήματα για εργασία τις Κυριακές ή τις αργίες. Επίσης οι εργαζόμενοι υποχρεώνονταν να δουλεύουν σε όποιο από τα ΜΜΕ της εταιρείας ήθελε η διοίκησή της καθώς δεν θεωρούνταν εργαζόμενοι ενός συγκεκριμένου ΜΜΕ του ομίλου αλλά του ομίλου στο σύνολό του».
Η συνάδελφος Παναγιώτα Μπίτσικα όχι μόνο δεν υπέγραψε τη σύμβαση, αλλά την κατήγγειλε κιόλας με επιστολή της:
«Μια σύμβαση-μνημείο αντεργατικών διατάξεων, που λειτουργεί ιδιαίτερα σήμερα, σε μια περίοδο αναδιάταξης στον χώρο των ΜΜΕ, σαν αποτύπωμα της εκδοτικής αλαζονείας και του νόμου του ισχυρού στην οικονομία της αγοράς. Καταχρηστικοί όροι οι οποίοι υπάρχουν σποραδικά σε διάφορες ατομικές συμβάσεις στον χώρο του Τύπου (και όχι μόνο) συγκεντρώθηκαν, ενοποιήθηκαν και αποτέλεσαν ένα corpus που σημείο προς σημείο κάνει έρμαιο στις διαθέσεις του εργοδότη τον εργαζόμενο».
◼ Το «Βήμα», τα «Νέα» και τα sites του ομίλου λειτουργούν κανονικά και τώρα, έστω και με λιγότερο κόσμο πια. Οι συνεχόμενες απολύσεις ωστόσο έχουν δημιουργήσει κλίμα ανασφάλειας ανάμεσα στους εργαζόμενους.
Ο απολυμένος δημοσιογράφος Μανώλης Πιμπλής («Βήμα») περιέγραψε με άρθρο του στην «Εφ.Συν.» την κατάσταση στα media της «Alter Ego».
«Η νέα ιδιοκτησία επαναπροσέλαβε περίπου 160 από τους παλιούς, πολύ ταλαιπωρημένους εργαζόμενους, με χαμηλότερους ακόμη από τους ήδη χαμηλωμένους μισθούς τους και σαν να ξεκινούσαν στις εφημερίδες αυτές από την αρχή. Κι ας είχαν ο καθένας 10, 20 ή και 30 χρόνια προϋπηρεσίας. Εστω κι έτσι όμως, όσοι επαναπροσλήφθηκαν προσδοκούσαν επιτέλους εργασιακή ασφάλεια. Αλλά αντί γι’ αυτό, από την πρώτη στιγμή, και χωρίς ορατή αφορμή, ξεκίνησε και πάλι ένα γαϊτανάκι απολύσεων. Αυτό συνέβαινε αφού πρώτα γίνονταν νέες προσλήψεις, προφανώς εργαζομένων ακόμα φθηνότερων από τους φθηνούς και, ενδεχομένως, ακόμα πιο ευθυγραμμισμένων με τη νέα πολιτικοεπιχειρηματική πραγματικότητα του ομίλου».
Ακόμη μία απολυμένη, η Ειρήνη Μητροπούλου, από το διεθνές τμήμα του «Βήματος», ανέβασε ένα σπαρακτικό κείμενο στο facebook:
«Η ανώμαλη προσγείωση άρχισε τον Μάιο με την απόλυση ενός συναδέλφου. Θυμάμαι ακόμα να λένε ότι ήταν “επιλεκτική”, πολιτική, και επιτελική. Αλλά δεν το πίστεψα, γιατί αν και νόμιμη ήταν ανήθικη προτού κλείσουμε χρόνο στην νέα επιχείρηση. Σκέφτηκα αμέσως ότι είμαστε πια φτηνοί και αναλώσιμοι, εντελώς απροστάτευτοι, ότι αυτή είναι μια φάμπρικα για να μας διώχνουν εύκολα και χωρίς αποζημίωση. Τότε έμαθα ότι έφευγε κόσμος από τον Δεκέμβριο, αλλά κάπως σιωπηλά. Τον Ιούνιο, απέλυσαν ομαδικά 7 συναδέλφους. Με κριτήρια που παραμένουν ακατανόητα. Είμαστε όλοι πολύ επαρκείς και άξιοι επαγγελματίες. Είναι σαν να έκατσε κάπου, τυχαία, η μπίλια στη ρουλέτα, σαν να σήκωσαν ένα χαρτί στην τσόχα και είπαν εσύ θα φύγεις – έχουν απολύσει νέους και μεγαλύτερους σε ηλικία, με παιδιά και χωρίς παιδιά, υγιείς και με προβλήματα ασθενείας, συναδέλφους που έπαιρναν 1.000 ευρώ και άλλους με λιγότερα».
◼ Το «Βήμα FM» έκλεισε, έπαψε να λειτουργεί εδώ κι έναν χρόνο. Ηδη το ΕΣΡ ανακάλεσε την άδειά του, με τη συχνότητα των 99.5 να επιστρέφει στο κράτος.
Την απόφαση του Βαγγέλη Μαρινάκη για το λουκέτο μετέφερε ο τότε εκπρόσωπος της «Alter Ego» Γιώργος Δήμας στη (μία, ακόμα) τριμερή συνάντηση που έγινε στο υπουργείο Εργασίας (20 Οκτωβρίου 2017).
Το 1,7 εκατομμύριο ευρώ δάνειο από τον ΔΟΛ προς τον ραδιοσταθμό (!) και τα 2,5 εκατομμύρια ευρώ που ήταν οι συνολικές οφειλές του ανάγκασαν -λέει- τον ιδιοκτήτη της «Alter Ego» να οδηγήσει το «Βήμα 99.5» σε λύση κι εκκαθάριση χωρίς να πληρώσει δεδουλευμένα και αποζημιώσεις στους εργαζόμενους.
Παραπλανητικά χρέη
Τα χρέη ωστόσο αποδείχθηκε πως δεν ήταν τόσα αλλά πολύ λιγότερα. Προφανώς, στην τριμερή με τον γενικό γραμματέα του υπουργείου Εργασίας, ο εκπρόσωπος της Alter Ego «λειτούργησε μάλλον παραπλανητικά».
Η ΕΤΕΡ, η Ενωση των Τεχνικών, ήταν κατατοπιστική κατά τη συζήτηση της αίτησης πτώχευσης του «Βήμα FM», τον Μάρτιο του 2018:
«Πώς αλλιώς να εξηγήσει κανείς ότι στην υπό συζήτηση αίτηση ΠΟΥΘΕΝΑ δεν αναφέρονται υποχρεώσεις που αθροιστικά να δίνουν το ποσό των 5.700.000€ όπως τότε ισχυρίζονταν; Αντιθέτως ο Ευάγγελος Μαρινάκης κλείνει τον Βήμα FM για χρέη 350.000€ προς το ΙΚΑ και τα δημόσια ταμεία μαζί με τους μισθούς των εργαζομένων και χωρίς να συζητήσει καν με αυτούς για τις απαιτήσεις τους».
Τον ραδιοσταθμό τον έκλεισε λοιπόν ο Βαγγέλης Μαρινάκης και όλοι εκείνοι που κραύγαζαν πως θα τον έκλεινε ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έβγαλαν τσιμουδιά - Παπαχρήστος, Παπαπαναγιώτου, Τατσόπουλος, Πρετεντέρης, Κανέλλης, Ψαριανός κ.ά.
◼ Για το Mega δεν χρειάζεται να πούμε και πολλά, την παρακμή του τη βλέπετε κι εσείς καθημερινά. Ο Βαγγέλης Μαρινάκης κατέχει το 22,11% του τηλεοπτικού σταθμού αλλά δεν έκανε κάτι για να τον σώσει. Είναι θέμα εβδομάδων πότε θα πέσει το σήμα του οριστικά (χθες έκλεισε και το site του). Δεύτερο λουκέτο μετά το «Βήμα FM» λοιπόν.
◼ Με την εξαγορά του ΔΟΛ, ο Βαγγέλης Μαρινάκης αύξησε κι άλλο το ποσοστό του στο μοναδικό πρακτορείο διανομής Τύπου στην Ελλάδα, το «Αργος».
Εφτασε να κατέχει περίπου το 70%, πράγμα το οποίο φυσικά του δημιούργησε ζητήματα με την Επιτροπή Ανταγωνισμού. Πιο μονοπώλιο, πεθαίνεις. Τι είπε πως έκανε λοιπόν ώστε να ξεπεράσει τον σκόπελο;
Δήλωσε πως μοίρασε τις μετοχές του! Ενημέρωσε την Επιτροπή Ανταγωνισμού πως τις μεταβίβασε σε διάφορα πρόσωπα σε φιλικές του εφημερίδες, στο «Πρώτο Θέμα» (Καραμήτσος), στα «Παραπολιτικά» (Κουρτάκης) και στον «Πρωταθλητή».
Ως γνωστόν, πολλοί διαμαρτύρονται για τις κυκλοφορίες των εφημερίδων, αλλά το «Αργος» δυσκολεύεται να δώσει τα λογιστικά στοιχεία ακόμα και στη Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης κι Επικοινωνίας που του τα ζητάει.
◼ Ακόμη μία τραγική περίπτωση ήταν και η αείμνηστη, αν τη θυμάστε, «Ελευθερία του Τύπου», η εφημερίδα που δημιούργησε ο Βαγγέλης Μαρινάκης ως μεταβατικό στάδιο για να περάσουν τα στελέχη του «Συγκροτήματος» από τον ΔΟΛ στον… ΔΟΜ. Την άνοιξε και την έκλεισε μέσα σε λίγους μόλις μήνες.
«Στην ουσία η εφημερίδα (εφήμερη, όνομα και πράμα) του κ. Μαρινάκη λειτούργησε ως γέφυρα για τη μετάβαση ενός αντιδεξιού δημοκρατικού κοινού στο νέο “Βήμα” και τα νέα “Νέα” με σαφή νεοδημοκρατικό προσανατολισμό» έγραφε ο Δημήτρης Ψαρράς, στις 27 Ιουνίου 2018. «Βέβαια, η εφημερίδα αυτή έκλεισε άρον άρον, με την κυκλοφορία της να παρουσιάζει συνεχή πτώση, παρά τη μείωση της τιμής της σε 0,50 ευρώ».
◼ Τα «Παραπολιτικά» δεν είναι του Βαγγέλη Μαρινάκη αλλά ανήκουν στον Γιάννη Κουρτάκη. Οπως και ο ραδιοσταθμός «Παραπολιτικά 90.1», καθώς και διάφορες άλλες εφημερίδες, όπως το «Καρφί», η «Κιβωτός της Ορθοδοξίας» κ.ά.
«Μια ιδιαίτερη τιμή έγινε στον εκδότη της εφημερίδας μας, Γιάννη Κουρτάκη, ο οποίος πρόσφατα εξελέγη τακτικό μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Ορθόδοξης Ακαδημίας Κρήτης για τα επόμενα δύο χρόνια» έγραφε η «Κιβωτός» την Κυριακή 10 Απριλίου 2016.
Τα «Παραπολιτικά 90.1» βγαίνουν στην παλιά συχνότητα του «902 Αριστερά στα FM».
Ο Γιάννης Κουρτάκης αγόρασε τον ραδιοσταθμό από μία offshore εταιρεία η οποία πιθανότατα, όπως είχε γραφτεί σε δημοσιεύματα, ανήκε στον Φίλιππο Βρυώνη. Πλήρωσε για την εξαγορά 900.000 ευρώ.
Ο όμιλος, στη συνέχεια, απέκτησε και εκτυπωτική μονάδα: «Στα “Παραπολιτικά” το πιεστήριο της “Ελευθεροτυπίας”» έγραφε η εφημερίδα στις 21 Νοεμβρίου 2016.
Και συνέχιζε: «Αλλο ένα σημαντικό βήμα για την οικογένεια των “Παραπολιτικών”, εν μέσω αυτής της ιδιαίτερης συγκυρίας για τον εγχώριο Τύπο συνολικά. Συγκεκριμένα, απέκτησε -ως υπερθεματίστρια εταιρεία στο σχετικό πλειστηριασμό- το πιεστήριο της Χ.Κ. Τεγόπουλος, που είχε συνδεθεί άρρηκτα με την ιστορική “Ελευθεροτυπία”».
Στόχος του εκδότη Γιάννη Κουρτάκη ήταν η άμεση λειτουργία της εκτυπωτικής μονάδας, έγραφαν τότε, αλλά δύο χρόνια μετά αυτό δεν έχει πραγματοποιηθεί ακόμα.
◼ Η πρώτη, φανερή ή μη, είσοδος του Βαγγέλη Μαρινάκη στα media έγινε με την εξαγορά της free press εφημερίδας «Metro» το 2010 και κατευθείαν μπήκαν διευθυντής ο Γιάννης Κουρτάκης και διευθυντής σύνταξης ο Παναγιώτης Τζένος.
Εναν χρόνο μετά, τέλη Αυγούστου του 2011, η εφημερίδα προχώρησε σε δεκάδες απολύσεις, δημοσιογράφων και διοικητικών υπαλλήλων.
Ηδη τότε στην τελευταία σελίδα φιγουράριζε διαφήμιση για μία καινούργια εβδομαδιαία εφημερίδα που θα κυκλοφορούσε σύντομα. Ηταν διαφήμιση για τα «Παραπολιτικά».
◼ «Προκαλεί έκπληξη ότι η δημοσιογραφική ομάδα του περιοδικού Unfollow μετακομίζει ως Report στα “Παραπολιτικά” του Γ. Κουρτάκη, “πολύ στενού φίλου του Β. Μαρινάκη”» έγραφε η Αντα Ψαρρά πέρυσι, τέτοια εποχή, στην «Εφ.Συν.». «Εντύπωση πάντως προκαλεί το ότι “η ασυμβίβαστη δημοσιογραφική στάση απέναντι σε κάθε εξουσία”, που αποτελεί τον στόχο και της νέας αυτής προσπάθειας, θα συντελεστεί με πρωταγωνιστές τη βασική ομάδα του περιοδικού Unfollow».
Ο Λευτέρης Χαραλαμπόπουλος, ο επικεφαλής του «Unfollow», είναι πλέον ο υπεύθυνος των sites της «Alter Ego» και από τους πιο στενούς συνεργάτες του Βαγγέλη Μαρινάκη.
◼ Τι κάνει η ΕΣΗΕΑ με τις απολύσεις στην Alter Ego; Βγάζει απλώς ανακοινώσεις: «Το Δ.Σ. της ΕΣΗΕΑ ζητάει την άμεση ανάκληση των απολύσεων των συναδέλφων και την ρητή δέσμευση της ιδιοκτησίας για την διασφάλιση του συνόλου των υφισταμένων θέσεων εργασίας και δηλώνει ότι θα σταθεί αποφασιστικά και αταλάντευτα στο πλευρό των αδίκως απολυμένων συναδέλφων μας σε κάθε νόμιμη διεκδίκησή τους».
Σκληρή ανακοίνωση, χωρίς έλεος, έκανε τον Βαγγέλη Μαρινάκη να χάσει τον ύπνο του από το άγχος.
Την ίδια ώρα όμως ξέρει (η ΕΣΗΕΑ) να κηρύσσει στάσεις εργασίας σε ΑΝΤ1 και Star, αν και οι απολύσεις εκεί είναι πολύ λιγότερες.
Δύο μέτρα και δύο σταθμά από την Ενωση.
